سرویس ایران جوان آنلاین: وقتی از کاهش بارشها و خشکسالی و مهاجرتها حرف میزنیم، همیشه به دردهای مناطقی میپردازیم که دچار این چالش شدهاند و حالا مردمانش عطای ماندن را به لقایش بخشیدهاند و بار سفر بستهاند تا به اولین نقطه امن برسند. اما نکته حائز اهمیت که کمتر مورد توجه قرار میگیرند شهرهای مقصدی هستند که بعضاً بدون آمادگی و در شرایطی که برای تأمین نیازها و ارائه خدمات به ساکنان خود دارای مشکل هستند، باید میزبان این مهمانان ناخوانده هم باشند. هم اکنون شهرهای مختلف استان گلستان با این معضل دست به گریبانند و در حالی با موج مهاجرتهای خاموش روبهرو شدهاند که زیرساختهای استان جوابگوی نیازها نیست و افزایش حاشیهنشینی به عنوان مهمترین نتیجه این مهاجرتها فشار زیادی به گلستانیها وارد کرده است.
در طول دهههای اخیر گلستان مهمترین مقصد مهاجرین از دیگر نقاط کشور بوده است و بررسیها نشان از رشد فزاینده میزان مهاجرت به گرگان حکایت دارد. بیشتر شهرهای این استان با این موضوع دست و پنجه نرم میکنند و چنانچه مهاجرتها به گلستان مدیریت نشود، خطراتی را برای بافت فرهنگی، معماری و اجتماعی این استان در پیخواهد داشت. بر اساس آمارهای موجود سازمان مدیریت و برنامهریزی گلستان، از مهاجران وارد شده به گلستان به ترتیب بیشترین تعداد با ۲۱ درصد از تهران، ۱۶ درصد از سیستان و بلوچستان، ۱۳ درصد از خراسان رضوی، ۱۱ درصد از مازندران، هشت درصد از سمنان و پنج درصد از خراسان شمالی است.
بحران زیر گوش گلستان
در سالهای اخیر مهاجرتهای زیادی به مناطق شمالی کشور و از جمله گلستان شروع شده و آمارها نشان میدهد که مهاجرت از مناطق جنوبی کشور بالاترین رقم را به خود اختصاص داده است، چرا که مردم آن مناطق علاقهای به زندگی در استان یا شهر خود ندارند و معتقدند که این مسئله مانع پیشرفت آنان میشود. بر همین اساس و از لحاظ آمایش سرزمینی هم یک فشار دموگرافی در سالهای آینده و در نهایت تا ۱۰ سال آینده به استان گلستان وارد خواهد شد زیرا هنوز این مهاجرتها به حد بحرانی نرسیده، اما واکنشها به تبعات آن از هم اکنون شروع شده که همین مسئله موجب خواهد شد زیر ساختهای استان از جمله تاسیسات آب، برق و گاز جوابگوی رفع نیازها نباشد. مدیران استانی در گلستان معتقدند مناطق شمالی گنجایش پذیرش جمعیت مهاجران را ندارد و همین حالا هم نتوانستهایم برای رفاه و جذب گردشگران زیر ساختهای قوی ایجاد کنیم، چه برسد به اینکه بخواهیم جمع زیادی از آنان را به عنوان مهمان ناخوانده بپذیریم. زیرا بخش زیادی از زیر ساختهای استان بسیار قدیمی است و چنانچه تصمیمی برای ساماندهی مهاجرت به گلستان گرفته نشود، باید منتظر تبعات بدی باشیم.
زیرساختها پاسخگو نیست
همین چند هفته پیش بود که وزیر کشور در خصوص مهاجرت عظیم از استانهای دچار خشکسالی به استانهای مرکزی و شمالی کشور هشدار داده و عنوان کرده بود که با وجود این مهاجرتها دچار یک جابهجایی و مهاجرت جمعیتی بزرگ خواهیم شد. البته مدیرکل امور اجتماعی استانداری گلستان هم در واکنشی تازه به ادامه و شیوع مهاجرتهای خاموش به گلستان گفته که زیرساختهای گلستان دیگر جوابگوی ورود مهاجران نیست و کم توجهی به ادامه آن اجحافی بزرگ به حقوق گلستانیهاست. عبدالرضا چراغعلی با بیان اینکه سال گذشته هزاران نفر از استانهای مختلف کشور به گلستان سفر کردهاند، ادامه داد: «این مهاجرتها از استانهای خراسان جنوبی و شمالی، سمنان، سیستان و بلوچستان به گلستان صورت میگیرد و بیشتر افراد مهاجر در حاشیه شهرهای گرگان، گنبد، کلاله، رامیان، گالیکش و علیآباد مستقر شدهاند و در حال حاضر تاسیسات زیر بنائی گلستان دیگر جوابگوی مهاجرتهای خاموش نیست و توان پذیرش مهاجر ندارد.» نباید فراموش کنیم که ادامه این روند بر ساخت و سازها و تصرفهای غیرقانونی میافزاید و بزرگترین آسیبی که این مهاجرتها به شهرهای گلستان میزند، گسترش دامنه حاشیهنشینی است.